امانت داری و اخلاق مداری

توقع نویسنده «روستای ایستا» از خبرگزاری مهر

قوانین ملی و بین المللی هر دو بر حمایت از حقوق پدیدآورندگان آثار مکتوب تاکید می کنند. جمهوری اسلامی ایران در سال 1380 خورشیدی به کنوانسیون تاسیس سازمان جهانی مالکیت معنوی(WIPO)  ملحق شده و در مواد 7، 23 و 24 «قانون حمایت حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان» هم، حق مالکیت معنوی مولف بر آثارش به رسمیت شناخته شده است. این مطلب را به عنوان مقدمه گفتم تا به بی اعتنایی خلاف اخلاق و قانون «خبرگزاری مهر» و آقای مرتضی اکبری - نویسنده وبلاگ حاشیه نیوز - اشاره کنم. همان گونه که اهل کتاب می دانند «روستای ایستا» پژوهشی درباره اهل توقف طالقان است که در بهار 1389 منتشر شد و شکر خدا مورد استقبال هم قرار گرفت. جهت آگاهی از بازتاب آن نگاه کنید به: www.savojbolaghi.blogfa.com    

تاکنون وب سایت ها و وبلاگ های فراوانی بخشی از مطالب آن کتاب را با ذکر ماخذ منتشر کرده اند. در 17 آبان 1389 آقای مرتضی اکبری در وبلاگ «حاشیه نیوز» مطلبی درباره روستای ایستا درج کرد که در آن نه حق معنوی مولف ادا شده است و نه حق اهالی روستای ایستا! به نظر می رسد نویسنده گزارش، خود به روستای ایستای طالقان نرفته و فقط با استفاده مستقیم از کتاب و مطالب وبلاگ بنده، آن گزارش را تنظیم کرده است. به طوری که در آن گزارش ناقص، برخی نتایج کتاب پیش گفته، با توصیف های شاعرانه و احساسی درهم پیچیده شده تا با شیوه ای صرفا" ژورنالیستی، حیرت بیشتری را به خوانندگان القا کند. تصاویر استفاده شده در آن گزارش هم هیچ ربطی به روستای ایستا ندارد. وجود ساعت دیواری در یکی از آن تصاویر، گویای این رفتار ناصواب و شتابزده است. جهت مطالعه گزارش وبلاگ حاشیه نیوز نگاه کنید به:http://13666631.blogfa.com/post-14.aspx  

بنده در 25 آذر 1389 طی یادداشت انتقادی در وبلاگ «روستای ایستای طالقان»، به بی اعتنایی آقای اکبری به حق معنوی مولف کتاب روستای ایستا اشاره کردم اما ایشان هیچ گونه اصلاحی در گزارش خود اعمال نکرد. www.savojbolaghi.blogfa.com/post-23.aspx  تا اینکه متاسفانه در 6 اسفند 1389 باز همان مطالب را به نام خود از طریق خبرگزاری مهر منتشر کرد: http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=1250748

اگر گزارش درج شده در خبرگزاری مهر را ببینید، جمله ای به این شرح در پایان آن آمده است:«امانت داری و اخلاق مداری: استفاده از این خبر فقط با ذکر منبع خبرگزاری مهر مجاز است.» ای کاش سردبیر و خبرنگار محترم آن خبرگزاری، اندکی «امانت» و «اخلاق» را نسبت به نویسنده کتاب روستای ایستا جاری می کردند... ای کاش. 

- توضیح ضروری: دست اندرکاران «خبرگزاری مهر» روز 7 اسفند 1389 نسبت به یادداشت انتقادی فوق واکنش نشان دادند و به منبع اصلی گزارش منتشر شده اشاره کردند. از حساسیت و مسئولیت پذیری ایشان صمیمانه سپاسگذارم.

* * * * * *

گزارش خواندنی مهر

توقف زمان در گوشه خاک البرز/ «ایستا» مرموزترین روستای ایران!

گزارش: مرتضی اکبری

کرج - خبرگزاری مهر: روستای ایستا واقع در شهرستان طالقان شاید مرموزترین روستای ایران باشد، روستایی در خاک البرز که مردمانش در زمان توقف کرده اند. به گزارش خبرنگار مهر در کرج‏، سکوت حکمفرماست و کسی کاری به کار کسی ندارد. در کوچه ها اثری از ردپای تکه آهن هایی که در شهر «خودرو» نامیده می شود نیست. مردمانی که چون تابلو نقاشی زندگی و آداب و رسوم گذشته را در عصر ارتباطات یدک می کشند.

نه تنها شب ها پای تلویزیون نمی نشینند که به شب نشینی هم اعتقادی ندارند. عروسی و عزا ندارند و مراسمی چون جشن تولد، سالگرد ازدواج و... برای آنان معنا و مفهومی ندارد. مهمان نواز هستند به شرطی که احدی از زنان قصد ورود به روستای آنان را نداشته باشد. همان طور که تاکنون کسی از دنیای بیرون زنان آنان را ندیده است. متمول هستند و از طریق فروش زمین های پدری شان در تبریز روزگار می گذرانند. شناسنامه ندارند و جزو آمار جمعیت ایران به حساب نمی آیند. هیچ گونه خدمات دولتی را دریافت نمی کنند .اینجا ایستا است؛ مرموزترین روستای ایران! جایی که هیچگونه امکانات دنیای جدید را نمی پذیرند و بدون آب لوله کشی، گاز، برق، درمانگاه، ماشین آلات، وسایل ارتباطی و... زندگی می کنند. گروهی از پیروان میرزا صادق مجتهد تبریزی، فقیه مشهور دوره مشروطه که با الهام از آرای تجددستیز او چنین زندگی را در زمانه تسلط مدرنیته سامان داده‌اند. میرزا صادق مجتهد تبریزی از فقهایی بود که در هر دو حیطه نظر و عمل، بسیار بر طرد مطلق اندیشه تجدد و دستاور‌هایش تاکید می‌کرد و تا پایان عمر بر عدم جواز استفاده از ابزار تکنولوژیک و امور جدید و مدرن فتوا می‌داد.

اهالی روستای ایستا واقع در شرق طالقان اوقات شرعی نماز را با شاخصه‌های خود استخراج کرده و آغاز و پایان ماه مبارک رمضان را نیز با رویت خویش تعیین می کنند، به رویای صادقانه معتقدند، آنان به شدت منتظر ظهور امام مهدی ‌(عج) هستند. فرزندان آن بعد از رسیدن به سن تکلیف مختارند که با آنان زندگی کنند یا به شهر تبریز بازگردند، هیچ گونه فعالیت‌ سیاسی و اجتماعی نداشته و باورهای خود را تبلیغ نمی‌کنند.اهالی روستای ایستا شناسنامه ندارند و از امکانات رفاهی جدید مانند آب لوله کشی، گاز، برق، تلفن، رادیو و تلویزیون و... استفاده نمی‌کنند. کودکان آن روستا به سبک سنتی و مکتب خانه‌ای با فراگیری دروسی همانند واجبات و محرمات فقهی، خوشنویسی و اصول عقاید سواددار می‌شوند. ساعت مچی و دیواری در محل زندگی «اهل توقف» وجود ندارد و سیمان و آهن در معماری خانه‌های آنان به کار نرفته است.

آنان به نحو اسرارآمیزی از مردم فاصله می‌گیرند و کمتر کسی را به خانه خود راه می‌دهند. از هر نوع مظاهر مدرنیته و تکنولوژی دوری می‌کنند و با این عزلت گزینی و انتخاب زندگی رهبانی، هاله‌ای از شایعات و سخنان عجیب را در اطراف خود پراکنده‌اند. اهالی بومی طالقان که به درستی نمی‌دانند اینان از کجا آمده‌اند و چه مرام و مسلکی دارند، گاه آنان را اسماعیلی مذهب و زمانی دراویش ترک دنیا گفته قلمداد می‌کنند که در انتظار ظهور امام مهدی (آخرین پیشوای شیعیان) هستند.